Variköz damarlar nedir?
Varisli damarlar, cilt yüzeyinin yakınında olağandışı genişlemiş damarlardır. Bu mavi veya mor damarlar bazen keskin sınırlı bazen pake halinde izlenebilir. Bacaklarınızda ortaya çıkma olasılığı yüksektir, ancak genital, rektal bölgelerde (hemoroid) de izlenebilir.
Hamilelikte varis gelişimi sıktır. Zaman zaman bacaklarda ağrı, yorgunluk çevre deride kaşıntı gibi bulgular verebileceği gibi görüntü dışında rahatsız etmeyedebilir. Özellikle gün sonunda, özellikle de çok fazla ayakta kalıyorsanız rahatsızlığınız artabilir.
Hamilelikte varisli damarlara ne sebep olur?
Hamileyken vücudunuzdaki kan miktarı artar. Progesteron seviyeniz de yükselerek kan damarlarınızın duvarlarını gevşetir. Ayrıca rahminiz büyüdükçe, vücudunuzun sağ tarafındaki büyük damarlar üzerine baskıyapar, bu da bacak damarlarınızdaki basıncı arttırır. Artan kan miktarı, genişleyen dmarlar ve büyük damar basısı nedeniyle bacaklarınızdan kalbe kan dönüşünde azalma meydana gelir. Ailede varis hikayesi, art arda hamileliklerde, yaş arttıkça, kilo fazlalığında, çoğul gebelikte ve uzun süre ayakta durmakta yine riski yüksektir.
Büyük variköz damarlar dışında derinin yüzeyine yakın, özellikle ayak bilekleriniz, bacaklarınız veya yüzünüzde örümcek şekli benzeri küçük kan damarlarını da fark etmiş olabilirsiniz. Bunlar rahatsızlığa neden olmaz ve genellikle doğumdan sonra kaybolurlar.
Hamilelikte varisli damarları nasıl azaltabilir veya önleyebilirim?
- Günlük egzersiz. İş yerinde veya evde hareketli bir yürüyüş bile dolaşımınızı artırabilir.
- Kilo kontrolü. Hamilelikte önerilen kilo aralığında kalmaya çalışın.
- Ayak ve bacaklarınızı kalbin seviyesine veya daha yüksek seviyelere yükseltin. Bacaklarınızı otururken uzun bir taburede dinlendirin. Uzanırken ayaklarınızı ve bacaklarınızı yastıklarla yükseltin.
- Uzun süre oturmayın ya da sabit biçimde ayakta durmayın. Dolaşmak için sık sık ara verin.
- Varis çorapları kanın kalbinize geri akmasını kolaylaştırarak şişliği azaltabilir. Hangi varis çorabını kullanabileceğinizi hekiminize sorun.
- Sabahları yataktan çıkmadan önce çoraplarınızı veya çoraplarınızı giyin (hala uzanırken) ve kanınızın bacaklarınızda birikmesini önlemek için tüm gün boyunca çıkarmamaya çalışın.
Genellikle doğum sonrası variköz damarlar iyileşme eğilimindedir. Beklenen düzelme oluşmazsa bu dönemde çeşitli tedavi seçeneklerini araştırabilirsiniz.
Hamilelikte varisli damarlar ciddi sağlık bir sorunu oluşturur mu?
Varisli damarlar rahatsızlık verebilir ancak kısa vadede genellikle zararsızdırlar. Ancak varisli damarları olan hamilelerin küçük bir yüzdesi damarlar içerisinde küçük kan pıhtıları geliştirebilir. Bu tür pıhtı oluşumunda, damar sert ve ip gibi hissedebilir, etrafındaki alan kırmızı, sıcak, hassas veya acı verici olabilir. Her iki bacakta belirgin şişme olabilir ve yaralar oluşabilir.
Yüzeysel varislerdeki pıhtıları derin damaralardakı pıhtı oluşumu ile karıştırmamak gerekir. Gebelik, derin damarlardaki pıhtı oluşma olasılığını arttırsa da yaygın değildir. Bu durum hiçbir bulgu vermediği gibi ayak bileğinizde, bacağınızda ve uyluk noktasında ani, ağrılı şişliklerle kendini gösterebilir. Ayağınız büküldüğünde veya ayakta dururken acı verebilir. Hafif bir ateş eşlik edebilir.Nadiren de olsa tedavisiz durumlarda bu pıhtılar koparak akciğere giderek hayati tehdit edici bir komplikasyon oluşturabilir. Bu durumda nefes darlığı, ağrılı nefes, öksürük (veya öksürük kanı), panik hissi ve hızlı bir kalp atışı izlenir. Varislerle ilgili belirtilerinizi hekimine danışın ve hangi durumların acil olduğunu öğrenin.
Varisli damarlarımı hamilelik sonrası nasıl tedavi etmeliyim?
Varisli damarlar genellikle doğumdan sonraki üç ila dört ay içerisinde iyileşme gösterir. Varis çorapları, düzenli egzersiz yapmak, mümkün olduğunca bacaklarınızı yüksekte tutmak iyileşmeye yardımcı yöntemlerdir ancak iyileşmez ve rahatsızlık vermeye devam ederse damar cerrahisiyle ugraşan tıp branjlarından destek isteyebilirsiniz.